ŻYWNOŚĆ FUNKCJONALNA NA JESIEŃ

Zdrowa dieta i zdrowy styl życia stają się dla nas coraz ważniejsze. Prowadzi to do większego zapotrzebowania na zdrową żywność. W dzisiejszych czasach bardzo popularna jest żywność funkcjonalna. Jest ona nie tylko pożywna, ale zawiera również inne substancje, które mają właściwości prozdrowotne. Substancje te mogą zwiększać odporność, poprawiać trawienie, obniżać poziom złego cholesterolu.

Żywność funkcjonalna

Żywność funkcjonalna może mieć pozytywny i udokumentowany wpływ na zdrowie człowieka, który wykracza poza korzyści płynące z podstawowych składników odżywczych. Regularne spożywanie żywności funkcjonalnej może przynieść określone korzyści zdrowotne. Żywność funkcjonalna to żywność, która zawiera jeden lub więcej składników, ale nie jest składnikiem odżywczym. Mają one pozytywny wpływ na niektóre funkcje organizmu. Składniki te mogą być żywnością lub napojami. Żywność funkcjonalną można sklasyfikować w oparciu o jej przeznaczenie. Zalicza się do nich żywność obniżającą ryzyko chorób serca, nowotworów lub osteoporozy, żywność przeznaczoną dla osób narażonych na stres i osób starszych, żywność dietetyczną dla osób z zaburzeniami metabolicznymi oraz żywność dietetyczną przeznaczoną dla sportowców, kobiet w ciąży, niemowląt, młodzieży w fazie intensywnego wzrostu, a także żywność mogącą wpływać na nastrój i sprawność psychofizyczną. Badania kliniczne muszą udowodnić, że żywność ta ma właściwości prozdrowotne.

Te bioaktywne składniki, których korzystne właściwości zdrowotne zostały udowodnione, to:

Błonnik pokarmowy Oligosacharydy alkohole wielowodorotlenowe - alkohole wielowodorotlenowe Aminokwasy, peptydy i białka wielonienasycone kwasy tłuszczowe witaminy minerały Cholina i lecytyna bakterie fermentacji mlekowej fitochemikalia W Polsce występuje wiele roślin, które mają cenne właściwości prozdrowotne. Rośliny te mogą być wykorzystywane w leczeniu i profilaktyce niektórych chorób przewlekłych. Zasadne wydaje się więc włączenie ich do żywności funkcjonalnej. Poniżej przedstawiamy listę powszechnie uprawianych roślin, które mogą znaleźć zastosowanie w żywności funkcjonalnej.

Aronia - czarne złoto

Aronia czarna (Aronia melanocarpa), jest jedną z najbardziej godnych uwagi jagód. Charakteryzuje się wysoką zawartością ciemnych, naturalnych barwników, zwłaszcza antocyjanów. Związki te mają również silne właściwości antyoksydacyjne. Związki te mogą neutralizować negatywne skutki działania wolnych rodników. Rozwój tzw. chorób cywilizacyjnych związany jest ze stresem oksydacyjnym. Jest on spowodowany nadmiarem wolnych rodników w naszym organizmie. Żywność funkcjonalna powinna być produkowana tylko z surowców, które mają wysoki poziom antyoksydantów. Dostępne są trzy gatunki aronii: aronia czerwona, aronia czarna oraz aronia z plumerią. Badania naukowe wykazały, że aronia czarna jest najlepszym źródłem związków polifenolowych.

Aronia uważana jest również za gatunek proekologiczny ze względu na tolerancję na szkodniki i choroby.

Jej owoce są bogate w naturalne barwniki, witaminy (C,B2, B6, E. P, PP) oraz składniki mineralne (molibden i mangan, miedź i bor. Molibden jest godnym uwagi pierwiastkiem śladowym. Jest on jednak niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu i może powodować zaburzenia wchłaniania innych pierwiastków. żelaza).

Zamiast aspiryny, spróbuj malin

Owoce malin są bogate we flawonoidy i kwas fenolowy oraz witaminę C. Mają silne właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Związki te zapobiegają rozwojowi poważnych chorób, takich jak miażdżyca, choroby neurodegeneracyjne (Parkinson i Alzheimer), czy uszkodzenia wywołane przez wolne rodniki. Liście malin, podobnie jak owoce, posiadają właściwości odżywcze. Badania wykazują, że liście i owoce mają podobną zawartość substancji biologicznie czynnych. Liście są również bogate w związki polifenolowe, które mogą być wykorzystywane jako naturalne antyoksydanty w medycynie i farmakologii. Są one bogate w kwasy fenolowe z grupy polifenoli, takie jak kwas galusowy (kwas chlorogenowy), kwas galusowy (kwas ferulowy), kwas ferulowy, kwas elagowy, kwas salicylowy i ferulowy. Te dwa związki są szczególnie ważne, gdyż wspomagają organizm w walce ze stanami zapalnymi, chorobami układu krążenia, przeziębieniami, a także w profilaktyce nowotworowej. Popularna aspiryna, która jest syntetyczną wersją kwasu salicylowego występującego w roślinach, nie jest powszechnie znana. Zamiast tego można uzyskać ten naturalny z naparu z liści malin.

Granat - bomba witaminowa

Z owocami granatu wiąże się wiele korzyści. Regulują one gospodarkę węglowodanową, lipidową, mają właściwości antybakteryjne, a nawet antynowotworowe. Owoce te są bogate w witaminy C, E, kwas pantotenowy oraz minerały takie jak potas, magnez i fosfor. Granat jest doskonałym źródłem naturalnych czerwonych pigmentów, antocyjanów. Antyoksydanty te zapobiegają rozwojowi chorób serca, cukrzycy i nowotworów. Związki te są silnymi przeciwutleniaczami i skutecznie zwalczają wolne rodniki tlenowe. Stres oksydacyjny to sytuacja, w której wolne rodniki tlenowe zaczynają być uwalniane w niebezpiecznych ilościach. Brak równowagi w zdolności organizmu do uwalniania wolnych rodników tlenowych i ich zwalczania nazywany jest stresem oksydacyjnym. Organizm nie potrafi sam wytwarzać przeciwutleniaczy, dlatego tak ważne jest, aby były one dostarczane wraz z pokarmem, który spożywamy.

Ilość i rodzaj antocyjanów w owocach granatu decyduje o ich kolorze. Owoc będzie ciemniejszy i bardziej czerwonawy, jeśli ma wyższy poziom antocyjanów. Ma on również silniejsze właściwości przeciwutleniające.

Sok z granatów, który można przyrządzić na świeżo z tych owoców, jest niezwykle popularny. Żywy sfermentowany sok z granatów ma do 75x większą zawartość przeciwutleniaczy niż świeżo wyciśnięty sok. Sok z granatów ma wiele zalet zdrowotnych, w tym naturalizację nadmiaru wolnych rodników, zapobieganie i leczenie chorób układu krążenia, cukrzycy, zapobieganie chorobie Alzheimera, ochronę układu nerwowego (zapobieganie chorobie Alzheimera) oraz zapobieganie rozwojowi nowotworów. Oprócz spowalniania procesu starzenia się, może być stosowany w leczeniu i zapobieganiu nowotworów piersi, płuc, jelita grubego i prostaty.

Dzika róża - naturalna witamina C

W rodzinie róż występuje wiele gatunków róż, w tym dzikie i uprawne. Dzika róża (Rosa Canina) jest bogata w cenne związki. Najcenniejszą odmianą róży jest polska odmiana "Konstancin", która posiada wysoką zawartość witaminy C.

Preparaty z róży mają wysokie właściwości odżywcze i prozdrowotne. Wynika to z obecności wielu składników bioaktywnych. Przetwarzać można zarówno płatki róży, jak i jej owoce. Są one również bogate we flawonoidy i karotenoidy, w tym likopen, beta-karoten i ksantofile. Związki te pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie. Beta-karoten jest prowitaminą A, a likopen chroni przed rakiem prostaty. Ksantofile korzystnie wpływają na wzrok, a flawonoidy mają właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i odtruwające. W owocach znajdują się witaminy E i K, a także witaminy B1, B2, B3 i B6 oraz olejki eteryczne i pektyny. Zapobiega to gwałtownym skokom glukozy we krwi, co zmniejsza ryzyko wystąpienia insulinooporności i cukrzycy. Witaminy z grupy B odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i metabolizmie węglowodanów. Owoce róży zawierają kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy), które nadają im charakterystyczny kwaśny smak. Owoce róży są również bogate w składniki mineralne, w tym zarówno makroelementy jak P, K, Ca i Mg, jak i mikroelementy jak Fe, Cu, Mn i Zn.

Rokitnik - złoto Syberii

Rokitnik, ciernisty krzew z rodziny oliwkowatych, jest jednym z przykładów. Pod koniec XIX wieku przywieźli go do Polski polscy zesłańcy z Syberii. Ze względu na swoje cenne właściwości owoce, liście i łodygi rokitnika znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym i kosmetycznym. Rokitnik posiada wiele właściwości prozdrowotnych. Pierwsze wzmianki o jego właściwościach leczniczych pojawiają się w traktatach medycyny tybetańskiej. Zaleca się go w celu łagodzenia kaszlu, zwiększenia krążenia krwi, powstrzymania biegunki i zapobiegania zakrzepom krwi.

Rokitnik jest bogaty w mikro- i makroelementy, takie jak potas, magnez i wapń. Rokitnik posiada dużą ilość witamin, szczególnie witaminy C. Stwierdzono również, że owoce rokitnika mają większą zawartość kwasu askorbinowego niż syntetycznej witaminy C. To właśnie ona nadaje owocom pomarańczowy kolor.